Καλώς ήλθατε στο Μέρος 2 της σειράς μας που εξερευνά τα κύρια συστατικά των κεραμικών υαλοπινάκων!

Όπως θα θυμάστε από το προηγούμενο άρθρο μας, όλα τα τζάμια αποτελούνται από 3 κύρια μέρη: διαμορφωτές γυαλιού, ροές και σταθεροποιητές. Στο Μέρος 1 συζητήσαμε τον ω-τόσο απαραίτητο σχηματιστή γυαλιού, το πυρίτιο. Αυτή την εβδομάδα θα εξερευνήσουμε ένα σημαντικό συστατικό που υποστηρίζει αυτούς τους σχηματιστές γυαλιού: το Flux. Έχουμε πολλές περισσότερες επιλογές για εξερεύνηση σε αυτήν την κατηγορία — αλλά μην κουράζεστε! Κατανοώντας αυτά τα υλικά, θα έχετε μια πολύ πιο ξεκάθαρη εικόνα για το τι συμβαίνει στα λούστρά σας.

Ο ρόλος της ροής

Οι ροές είναι τύποι οξειδίων που βρίσκονται σε μια ποικιλία ορυκτών. Η κύρια δουλειά μιας ροής είναι να βοηθήσει το πυρίτιο, τον σχηματιστή γυαλιού μας, να λιώσει στον κλίβανο. Όπως ίσως θυμάστε, το πυρίτιο έχει πολύ υψηλό σημείο τήξης. Για να βοηθήσουμε να μειωθεί αυτό το σημείο τήξης, ώστε να μπορούμε να γυαλίσουμε τα κεραμικά σε μια μεγάλη ποικιλία θερμοκρασιών ψησίματος, προσθέτουμε μια ροή. Συχνά ένα λούστρο θα έχει περισσότερες από μία πηγές ροής και, συνήθως, Όσο περισσότερα είδη ροών υπάρχουν σε ένα μείγμα, τόσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία τήξης του.

Οι ροές έχουν επίσης κάποια δευτερεύοντα αποτελέσματα. Προάγουν την υαλοποίηση, που είναι αυτό που βοηθά τα λούστρά μας να είναι υδατοστεγή και ικανά να συγκρατούν υγρά. Μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα της επιφάνειας και την αδιαφάνεια του λούστρου. Και, κυρίως, επηρεάζουν τα χρωματικά αποτελέσματα διαφορετικών μεταλλικών οξειδίων. Μερικά χρώματα είναι δυνατά μόνο με το συνδυασμό της σωστής χρωστικής οξειδίου με τη σωστή ροή!

Ποια συστατικά παρέχουν ροή στα λούσα;

Υπάρχουν εννέα κύριες ροές που είναι πιθανό να συναντήσουν οι κεραμικοί καλλιτέχνες, καθώς και κάποιες λιγότερο χρησιμοποιούμενες. Μπορούν να συγκεντρωθούν σε μερικές διακριτές ομάδες με βάση παρόμοιες ιδιότητες ροής. Αυτά περιλαμβάνουν πράγματα όπως η θερμοκρασία τήξης, η θερμική διαστολή, τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας και η επίδραση του χρώματος. Τα οξείδια σε μια δεδομένη ομάδα γενικά κάνουν καλύτερες αντικαταστάσεις μεταξύ τους από τα οξείδια από διαφορετικές ομάδες, ενώ ο συνδυασμός οξειδίων από διαφορετικές ομάδες μπορεί να βοηθήσει στην αντιστάθμιση κοινών ελαττωμάτων. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτά που είναι πιο πιθανό να συναντήσετε…

Αλκαλική Γη

Αυτή η ομάδα περιέχει οξείδια που λιώνουν σε μέτριες-υψηλές θερμοκρασίες. Είναι μέτριες ροές με σχετικά χαμηλή θερμική διαστολή. Είναι εξαιρετικά για την προώθηση ματ φινιρίσματος, αν και μπορούν επίσης να παράγουν γυαλάδα. Αυτή η ομάδα περιλαμβάνει:

Οξείδιο του ασβεστίου (CaO)

Αυτή είναι μια βασική ροή σε πολλές συνταγές ψησίματος μεσαίου-υψηλού, με τη δράση τήξης του να ξεκινά γύρω στους 2012F (1100C). Δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε λούστρο κάτω από τον κώνο 4, αλλά μπορεί να το δείτε σε υαλοπίνακες μολύβδου χαμηλής φωτιάς όπου λειτουργεί περισσότερο ως βοηθός τήξης, παρά ως κύριος παίκτης. 

Σε υψηλές ποσότητες, το CaO μπορεί να οδηγήσει σε κρυστάλλωση, καθιστώντας το χρήσιμο για ματ λούστρο. Έχει επίσης εξαιρετική χρωματική απόκριση.

Το CaO δεν εμφανίζεται σε καθαρή μορφή φυσικά, επομένως πρέπει να το προμηθεύουμε από άλλα μέταλλα. Για να προσθέσουμε CaO στα λούστρά μας, χρησιμοποιούμε υλικά όπως προσφυγάκι (ανθρακικό ασβέστιο), δολομίτης (ανθρακικό μαγνήσιο) και βολλαστονίτης (ανοπυριτικό ασβέστιο, CaSiO3).

Οξείδιο του βαρίου (BaO)

Όπως μπορείτε να προβλέψετε από την τοποθέτησή του στην ομάδα των αλκαλικών γαιών, το BaO δεν είναι κατάλληλο για υαλοπίνακες χαμηλότερης θερμοκρασίας, καθώς είναι πολύ πιο κατάλληλο για ψησίματα υψηλής θερμοκρασίας. Είναι περισσότερο γνωστό για την ικανότητά του να προωθεί μοναδικά χρώματα, όπως το περίφημο «μπλε του βαρίου». Είναι εξαιρετικό για την παραγωγή ματ φινιρίσματος και απαιτείται μόνο σε μικρές ποσότητες για να παράγει ένα καλό λιώσιμο. Η τελική του επιφάνεια δεν είναι τόσο σκληρή όσο αυτή του CaO.

Πρέπει να δίνεται προσοχή όταν χρησιμοποιείτε αυτό το οξείδιο σε λειτουργικά είδη. Είναι πολύ τοξικό και εάν πυροδοτηθεί λανθασμένα είναι εκπλύσιμο, παρουσιάζοντας αξιοσημείωτο κίνδυνο για την υγεία. Για το λόγο αυτό, εκτός και αν αναζητάτε τις μοναδικές ιδιότητες χρώματος ή επιφάνειας αυτού του υλικού για διακοσμητικές εργασίες, είναι προτιμότερο να επιλέξετε ένα άλλο οξείδιο αυτής της ομάδας που δεν έχει τους ίδιους κινδύνους. Είναι ιδιαίτερα τοξικό στη μορφή σκόνης του, γι' αυτό να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν ετοιμάζετε το γλάσο σας.

Το οξείδιο του βαρίου προέρχεται από ανθρακικό βάριο ή σε ελαφρώς ασφαλέστερη μορφή σε τηγανητά, όπως το Fusion Frit F-403.

Οξείδιο του στροντίου (SrO)

Παρόμοια με τα άλλα σε αυτήν την ομάδα, το SrO έχει υψηλό σημείο τήξης (ξεκινώντας γύρω στους 2012F/1100C). Είναι μια εξαιρετική αντικατάσταση του BaO, όντας πολύ πιο ασφαλής, με παρόμοιες ματ ιδιότητες. Είναι λίγο πιο ισχυρό ως ροή από το βάριο, επομένως χρειάζεται λιγότερο. Μπορεί επίσης να είναι χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με CaO για να παράγει μια πιο καθαρή γυαλάδα, και προστίθεται σε μικρές ποσότητες σε λούστρους χαμηλής θερμοκρασίας για να βοηθήσουν τις πρωτεύουσες ροές. Είναι ικανό να υποστηρίζει ζωντανά χρώματα.

Για να προσθέσετε οξείδιο του στροντίου στο γλάσο σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ανθρακικό στρόντιο ή φριτάκια όπως το Fusion Frit 581.

Οξείδιο του μαγνησίου (MgO)

Αυτό είναι το υψηλότερο οξείδιο τήξης, που ρέει στους 5072 F (2800 C), αν και μπορεί εκπληκτικά χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τη δράση ρευστοποίησης ακόμη και σε υαλώματα χαμηλής θερμοκρασίας. Είναι φανταστικό για την παραγωγή ματ φινιρίσματος, με μεγαλύτερες ποσότητες να αυξάνουν το αποτέλεσμα χωρίς να εμποδίζουν το λιώσιμο. Με το χαμηλό ρυθμό θερμικής διαστολής του, είναι χρήσιμο για τη μείωση του τρέλας. 

Το MgO είναι εξαιρετικό για την παραγωγή μοβ, ροζ και λεβάντας από κοβάλτιο, αν και δεν είναι η καλύτερη επιλογή για την παραγωγή ζωντανών χρωμάτων από άλλα μεταλλικά οξείδια. Έχει επίσης ένα αδιαφανές αποτέλεσμα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και σε υψηλές ποσότητες χρησιμοποιείται για τη δημιουργία των χαρακτηριστικών ερπυστικών εφέ των υαλοπινάκων λειχήνων.

Το οξείδιο του μαγνησίου προέρχεται συνήθως από τάλκη (πυριτικό μαγνήσιο), δολομίτη (ανθρακικό μαγνήσιο ασβέστιο), ανθρακικό μαγνήσιο και διάφορους άστριο και φριτ, συμπεριλαμβανομένου του Ferro Frit 3249.

Αλκαλίο

Οι ροές αυτής της ομάδας είναι ισχυρότερες από τις αλκαλικές γαίες. Έχουν υψηλότερη θερμική διαστολή και ευρύ φάσμα τήξης. Είναι γνωστά για την προώθηση των έντονων χρωμάτων και των γυαλιστερών επιφανειών.

Οξείδιο του νατρίου (Na₂O)

Αναφέρεται επίσης ως Soda, Na₂O είναι η ισχυρότερη κοινή ροή και λειτουργεί από 1650-2370F (900-1300C). Λειτουργεί πολύ παρόμοια με το οξείδιο του καλίου (Κ₂O), μπορείτε να δείτε τα δύο μαζί ως KNaO. 

Εκτός από το ευρύ φάσμα τήξης του, το Na₂Το O χρησιμοποιείται ιδιαίτερα για την ικανότητά του να προωθεί φωτεινά, καθαρά χρώματα όταν συνδυάζεται με χαλκό, κοβάλτιο ή σίδηρο. 

Από την άλλη πλευρά, το οξείδιο του νατρίου έχει υψηλό ρυθμό διαστολής οδηγεί σε σημαντική τρέλα στα λούστρα όπου υπάρχουν υψηλές ποσότητες. Μπορεί επίσης να παράγει υαλώματα που είναι πιο μαλακά και λιγότερο ανθεκτικά στη φθορά. Αυτά τα πιθανά ελαττώματα μπορούν να αντισταθμιστούν με την αντικατάσταση μέρους του Na₂O με άλλο οξείδιο.

Na₂Το O προέρχεται συχνότερα από άστρια και φριτάκια σόδας, όπως το Minspar 200, το Frit F3110 και ο συενίτης νεφελίνης. Στην περίπτωση ψησίματος με σόδα, όπου το οξείδιο προστίθεται στον κλίβανο κατά το ψήσιμο, το Na₂Το Ο προέρχεται από ανθρακικό νάτριο (σόδα) ή διττανθρακικό νάτριο (μαγειρική σόδα).

Οξείδιο του καλίου (Κ₂O)

Όπως αναφέραμε παραπάνω, ο Κ₂Το O συμπεριφέρεται πολύ παρόμοια με το οξείδιο του νατρίου. Γιατί λοιπόν να επιλέξεις το κάλιο από τη σόδα; Λοιπόν, προάγει μεγαλύτερο ιξώδες τήγματος από το αντίστοιχο νάτριο, που σημαίνει ότι θα έχει πιο ρευστά εφέ λούστρου. Επιτρέπει επίσης μερικά από τα φωτεινότερα χρώματα όλων των ροών (εκτός από το μόλυβδο). Και τέλος, μπορεί να παράγει ένα πιο λαμπερό γυαλιστερό λούστρο σε μεγαλύτερο εύρος ψησίματος. 

Το οξείδιο του καλίου έχει παρόμοιο μειονέκτημα με το νάτριο, καθώς μπορεί να προκαλέσει τρέλα και έχει μαλακή επιφάνεια. 

Όπως το οξείδιο του νατρίου, προέρχεται από διάφορους άστριες και φριτάκια. Μπορείτε επίσης να το δείτε να αναφέρεται ως ποτάσα.

Οξείδιο λιθίου (Li₂O)

Ένα άλλο οξείδιο αλκαλίου, το λίθιο δρα όπως το νάτριο και το κάλιο, αλλά με το πλεονέκτημα ότι έχει χαμηλότερη θερμική διαστολή. Ως το πιο αντιδραστικό από τα ροές, χρησιμοποιείται μόνο σε μικρές ποσότητες και είναι εξαιρετικό για την αντιστάθμιση της τρέλας που συμβαίνει με τα άλλα δύο οξείδια αλκαλίων. Αρχίζει να μαλακώνει γύρω στους 1333F (723C).

Προσθήκες 1% μπορούν να αυξήσουν αισθητά τη γυαλάδα του λούστρου και ελαφρώς μεγαλύτερες ποσότητες (3%) μπορούν να μειώσουν τη θερμοκρασία τήξης κατά πολλούς κώνους. Είναι εξαιρετικό στην προώθηση των χρωμάτων, ιδιαίτερα του μπλε, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργήσει επίσης ένα διαφοροποιημένο χρωματικό εφέ. Η χρήση του σε πολύ υψηλές ποσότητες θα έχει ως αποτέλεσμα ρίγη (το γλάσο ξεφλουδίζει από την κατσαρόλα) και υπερβολική ροή.

Το λίθιο προέρχεται κυρίως από ανθρακικό λίθιο και μπορεί επίσης να βρεθεί στον πεταλίτη, τον λεπιδολίτη, το σποδουμένιο και ορισμένα φριτάκια όπως το Fusion Frit F-493.

Μεταλλικά Οξείδια

Όπως υποδηλώνει το όνομα, αυτά τα οξείδια περιέχουν μέταλλο. Σε γενικές γραμμές, χρησιμοποιούνται για την παροχή χρώματος στα λούστρά μας. Ωστόσο, υπάρχουν δύο οξείδια σε αυτήν την ομάδα που χρησιμοποιούνται κυρίως για τις ιδιότητες ρευστοποίησης και όχι για το χρώμα τους. Ας ρίξουμε μια ματιά:

Οξείδιο μολύβδου (PbO)

Το οξείδιο του μολύβδου έγινε δημοφιλές ως ροή για την ικανότητά του να παράγει ένα γυαλιστερό, ανθεκτικό στα τσιπς λούστρο σε χαμηλές θερμοκρασίες ψησίματος. Υποστηρίζει επίσης περίφημα πολύ ζωντανά χρώματα. Του ένα «συγχωρητικό υλικό» που τείνει να κρύβει ατέλειες στην τελική ψημένη επιφάνεια, και για το λόγο αυτό, θεωρείται εύκολο στη χρήση.

Ανάλογα με το πού στον κόσμο βρίσκεστε, το PbO μπορεί ή μπορεί να είναι διαθέσιμο για χρήση. Είναι ασφαλές όταν πυροδοτείται σωστά, αλλά είναι δύσκολο για τον μέσο αγγειοπλάστη στούντιο να το διαπιστώσει με απόλυτη βεβαιότητα. Είναι σίγουρα τοξικό στην ακατέργαστη κατάσταση του, οπότε αν επιλέξετε να το χρησιμοποιήσετε, λάβετε επιπλέον προφυλάξεις. Λάβετε επίσης υπόψη ότι το ευρύ κοινό (ιδιαίτερα στη Βόρεια Αμερική) έχει διδαχθεί εδώ και καιρό να το αποφεύγει με κάθε κόστος, επομένως ίσως είναι καλύτερο για τις πωλήσεις σας να το παρακάμψετε.

Πηγές για μόλυβδο περιλαμβάνουν ανθρακικό μόλυβδο, καθώς και διπυριτικό μόλυβδο, σεσιπυριτικό μόλυβδο και μονοπυριτικό μόλυβδο.

Οξείδιο ψευδαργύρου (ZnO)

Ο ψευδάργυρος χρησιμοποιείται ως ροή σε ένα ευρύ φάσμα θερμοκρασιών. Με χαμηλή τήξη εκκίνησης στους περίπου 1832F (1000C) μπορεί να είναι μια καλή υποκατάσταση του μολύβδου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση της ποιότητας της επιφάνειας και της αντοχής στα βερνίκια από πέτρα.

Είναι μια ισχυρή ροή, επομένως χρησιμοποιείται μόνο σε μικρές ποσότητες. Μεγαλύτερες ποσότητες θα οδηγήσουν σε τραχιές επιφάνειες. Έχει χαμηλή θερμική διαστολή, επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ροές στο άλλο άκρο του φάσματος για να μειώσει τον κίνδυνο τρέλας. 

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στη δημιουργία πρασίνων σε συνδυασμό με το νικέλιο, αλλά θα παρεμποδίσει την ανάπτυξη του μπλε, του καφέ, του πράσινου και του ροζ, και δεν συνιστάται με χαλκό, σίδηρο ή χρώμιο. Έχει εξαιρετικές ιδιότητες σχηματισμού κρυστάλλων, γι' αυτό είναι ένα κοινό συστατικό στα κρυσταλλικά γυαλάκια.

Το ZnO διατίθεται σε καθαρή μορφή, ως οξείδιο ψευδαργύρου.

Χρησιμοποιώντας κάποια βασική χημεία για να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε τις ροές

Τώρα που καλύψαμε τις κύριες ροές που πιθανότατα θα συναντήσετε, μπορεί να έχετε παρατηρήσει ένα σχέδιο στα χημικά ονόματα αυτών των υλικών. Όλα τελειώνουν σε Ο. Όπως είπαμε στην αρχή, είναι όλα οξείδια, και αυτό σημαίνει ότι έχουν οξυγόνο στη μοριακή τους σύνθεση. Στην περίπτωση των ροών, τα οξείδια φέρουν μόνο ένα μόριο οξυγόνου. Αυτά περιγράφονται ευρέως ως RO (με το R να αντιπροσωπεύει το άλλο μόριο, όπως το ασβέστιο, ή το "Ca", στην περίπτωση του CaO). Μπορείτε επίσης να δείτε το R₂O συστατικά, όπως με το Κ₂O (οξείδιο του καλίου), όπου υπάρχουν δύο από τα μόρια που δεν είναι οξυγόνο, αλλά ακόμα μόνο ένα οξυγόνο.

Άλλα υλικά που χρησιμοποιούμε, όπως το πυρίτιο για το οποίο μιλήσαμε την περασμένη εβδομάδα, τελειώνουν επίσης σε Ο, αλλά με α ₂ μετά (SiO₂), που σημαίνει ότι έχουν 2 οξυγόνα (διοξείδιο) ή RO₂. Θα συναντήσετε επίσης το R₂O₃, που θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα. 

Έτσι, αν δείτε ένα συστατικό γλάσου που είναι RO ή R₂Ω, οι πιθανότητες είναι ότι είναι μια ροή, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου χρησιμοποιείται κυρίως ως χρωστική!

Περισσότερα για το Frits

Όπως θυμάστε, αναφέραμε στο το προηγούμενο άρθρο μας ότι τα τηγανητά, ενώ παρέχουν λίγο πυρίτιο, χρησιμοποιούνται κυρίως ως ροές. Θα έχετε επίσης παρατηρήσει ότι σχεδόν όλα τα οξείδια μας παραπάνω είναι επίσης διαθέσιμα ως τηγανητά. Τι είναι όμως ακριβώς τα τηγανητά και γιατί θα επιλέξουμε να τα χρησιμοποιήσουμε;

Σε αντίθεση με συστατικά όπως η ανθρακική σόδα ή το ανθρακικό ασβέστιο, τα οποία απαντώνται στη φύση, τα τηγανητά φριτάκια παρασκευάζονται. Κατασκευάζονται από λιώνοντας μείγματα πρώτων υλών σε ειδικούς κλιβάνους, μετά ρίχνετε το λιωμένο μείγμα σε νερό και τέλος το αλέθετε σε λεπτή σκόνη. Αυτή η διαδικασία έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις παραδοσιακές πρώτες ύλες, κυρίως επειδή επιτρέπει στα διάφορα σωματίδια να λιώνουν από κοινού, κάτι που δεν συμβαίνει με μείγματα πρώτων υλών.

Εξαιτίας αυτού του ενιαίου τήγματος, τα τηγανητά τηγανητά γενικά παράγουν ένα συνολικά καλύτερο τήγμα με λιγότερα προβλήματα, όπως μικροφυσαλίδες. Επίσης, σχηματίζουν καλύτερη διασύνδεση με τον πηλό (που σημαίνει ότι το λούστρο προσκολλάται πιο έντονα στο σώμα του πηλού). Και τέλος, είναι πολύ πιο προβλέψιμα από τις πρώτες ύλες, παρέχοντας πιο συνεπή αποτελέσματα.

Το βασικό μειονέκτημα των φριτών είναι ότι είναι πολύ πιο ακριβά από τα παραδοσιακά υλικά, ακριβώς επειδή είναι βιομηχανοποιημένο προϊόν. Αν και αυτό μπορεί να σας απογοητεύσει, φροντίστε να λάβετε υπόψη την αξία των εξαιρετικά συνεπών αποτελεσμάτων με λιγότερα ελαττώματα. Μπορεί απλώς να αξίζει το κόστος!

Η κατανόηση των κεραμικών ροών είναι ένα βασικό βήμα για την οικοδόμηση της γνώσης σας για το λούστρο και είναι καθοριστικής σημασίας στην πορεία σας προς την ανάπτυξη των δικών σας υαλωμάτων. Είτε χρησιμοποιείτε ακατέργαστα υλικά ροής, όπως άστριο ή ψευδάργυρο, είτε πειραματίζεστε με τηγανητές πατάτες, η αλληλεπίδραση μεταξύ ροών, μορφοποιητών γυαλιού και πυρίμαχων υλικών είναι αυτή που διαμορφώνει το τελικό αποτέλεσμα των κομματιών σας. 

Χαιρόμαστε που ήρθατε μαζί μας σήμερα για το Μέρος 2 αυτής της σειράς και ελπίζουμε να σας δούμε ξανά για το Μέρος 3, όπου θα ρίξουμε μια ματιά στο τρίτο αναπόσπαστο συστατικό λούστρου: Πυρίμαχα. Αν χάσατε το Μέρος 1 στους διαμορφωτές γυαλιού, φροντίστε να το κάνετε ελέγξτε το εδώ. 

Εάν είστε έτοιμοι για ένα πραγματικό glaze deep-drive, γιατί να μην εγγραφείτε Karen Kotzeεργαστήριο του "Δημιουργήστε τη δική σας Εκτεταμένη Βιβλιοθήκη Glaze”; Η Karen όχι μόνο θα σας διδάξει τη βασική χημεία του λούστρου, αλλά θα σας καθοδηγήσει επίσης σχετικά με το κόστος, την προμήθεια και την αποθήκευση!